ایران – اعدام قریب‌الوقوع مرد جوانی را که در ۱۷ سالگی دستگیر و شکنجه شده متوقف کنید

بیانیه عمومی

۳۱ خرداد ۱۴۰۰ – ۲۱ ژوئن ۲۰۲۱


مقامات ایران برنامه ریزی کرده‌اند که جوان۲۰ ساله‌ای به نام حسین شهبازی را به اتهام ارتکاب قتل در زمانی که تنها ۱۷ سال سن داشته روز ۷ تیر ۱۴۰۰ اعدام کنند. بخشی از ادله‌ی محکومیت وی شامل «اعترافاتی» می‌شود که از طریق شکنجه به دست آمده است.‌ دیانا الطحاوی، معاون دفتر خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان عفو بین الملل، در واکنش به این موضوع گفت:


«مقامات ایران باید بلافاصله اعدام حسین شهبازی را که برای تاریخ ۷ تیر ۱۴۰۰ برنامه‌ریزی شده ‌است، متوقف کنند. استفاده از مجازات اعدام علیه فردی که در زمان وقوع جرم کودک بوده است، در قوانین بین‌المللی حقوق بشر ممنوع شده و ناقض تعهدات بین‌المللی ایران است. اجرای حکم اعدام حسین شهبازی تهاجمی فجیع به حقوق کودک خواهد بود و عدالت را یکسره به سخره می‌گیرد.


مقامات ایران باید حکم محکومیت و مجازات حسین شهبازی را نقض کرده و دسترسی وی به یک دادرسی مجدد عادلانه را در تطابق کامل با أصول عدالت کیفری نوجوانان تضمین کنند، به نحوی که «اعترافات» اجباری از روند دادرسی کنار گذاشته شده و به مجازات اعدام توسل نشود. ما همچنین از جامعه جهانی، از جمله نهادهای سازمان ملل، اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن می‌خواهیم فورا برای نجات جان این مرد جوان وارد عمل شوند.»

استفاده از مجازات اعدام علیه فردی که در زمان وقوع جرم کودک بوده است، در قوانین بین‌المللی حقوق بشر ممنوع شده و ناقض تعهدات بین‌المللی ایران است.

دیانا الطحاوی، عفو بین الملل


حسین شهبازی در تاریخ ۹ دی ۱۳۹۷ دستگیر و در ۲۳ دی ۱۳۹۸ در پی محاکمه‌ای شدیدا غیرمنصفانه توسط شعبه ۳ دادگاه کیفری یک استان فارس به مرگ محکوم شد. او پس از دستگیری‌اش به مدت ۱۱ روز از دسترسی به وکیل و نیز خانواده خود محروم بوده در حالی که در بازداشت‌گاه آگاهی شیراز تحت بازداشت و بازجویی قرار داشته است.


وی سپس به یک بازداشتگاه مخصوص نوجوانان انتقال داده شده اما همچنان از دسترسی به خانواده‌اش برای چندین روز محروم بوده است. او سپس توانسته است با مادرش ملاقاتی داشته باشد. طبق منابع آگاه از پرونده وی، در زمان این ملاقات، آثار کبودی روی صورت حسین شهبازی مشهود بوده و ظاهرا وزن خود را از دست داده بوده است. وی در حال حاضر در زندان عادل‌آباد شیراز زندانی است.


بخشی از ادله‌ی محکومیت وی شامل «اعترافاتی» می‌شود که بنا به گفته خودش از طریق شکنجه و سایر رفتارهای بیرحمانه، غیرانسانی و ترذیلی در بازداشتگاه آگاهی از وی گرفته شده است.


حکم وی در تاریخ ۲۷ خرداد ۱۳۹۹ توسط دیوان عالی تأیید شد. در این حکم، که عفو بین‌الملل آن را مطالعه کرده، مقامات قضایی تصدیق کرده‌اند که وی هنگام وقوع جرم زیر ۱۸ سال سن داشته، اما اظهار کرده‌اند که وی، طبق ارزیابی سازمان پزشکی قانونی، از رشد و کمال عقلی برخوردار بوده است.


حکومت جهوری اسلامی ایران همچنان از مجازات اعدام علیه افرادی که به هنگام وقوع جرم زیر ۱۸ سال سن داشته‌اند استفاده می‌کند، امری که ناقض تعهدات این کشور تحت میثاق‌ بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی و نیز کنوانسیون حقوق کودک است. مقامات ایران در سال میلادی ۲۰۲۰، حداقل ۳ نفر را که در زمان وقوع جرم کودک بودند اعدام کردند و ده‌ها فرد که در زمان وقوع جرم کودک بوده‌اند همچنان در صف اعدام به سر می‌برند. ایران در سال ۲۰۲۰ حداقل ۲۴۶ نفر را اعدام کرد و به این ترتیب در جایگاه شرم‌آور دومین مجری بزرگ اعدام در جهان قرار دارد.